Công đoàn cơ sở là gì? Khi nào thì phải thành lập công đoàn cơ sở, chức năng nhiệm vụ của tổ chức này ra sao đối với người lao động? Nhằm giúp cho các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp nắm rõ các bước tiến hành thành lập Công đoàn cơ sở (CĐCS) tại đơn vị, sau đây Tư Vấn Luật C.Law Việt Nam xin hướng dẫn các bước tiến hành thực hiện các thủ tục thành lập CĐCS.
1. CÔNG ĐOÀN CƠ SỞ LÀ GÌ?
Luật Công đoàn 2012 quy định: “Công đoàn cơ sở là tổ chức cơ sở của Công đoàn, tập hợp đoàn viên công đoàn trong một hoặc một số cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, được công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở công nhận theo quy định của pháp luật và Điều lệ Công đoàn Việt Nam”
Công đoàn cơ sở có quyền và trách nhiệm rất quan trọng trong việc bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người lao động (NLĐ) như: hướng dẫn, tư vấn cho NLĐ về quyền, nghĩa vụ của NLĐ khi giao kết, thực hiện hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc; đại diện cho tập thể người lao động thương lượng, ký kết, giám sát việc thực hiện thỏa ước lao đông tập thể; tham gia xây dựng và giám sát việc thực hiện lương, bảng lương, định mức lao động, quy chế trả lương, quy chế thưởng… Ngoài ra công đoàn cơ sở còn đại diện cho tập thể NLĐ khởi kiện tại Tòa án khi quyền, lợi ích hợp pháp của, chính đáng của tập thể lao động bị xâm phạm; đại diện cho NLĐ khởi kiện tại tòa án khi quyền, lợi ích hợp pháp của NLĐ.
2. TRÌNH TỰ THÀNH LẬP CÔNG ĐOÀN CƠ SỞ
Bước 1: Tổ chức Ban vận động thành lập CĐCS:
Người lao động có quyền yêu cầu công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở nơi gần nhất hướng dẫn, giúp đỡ, hỗ trợ việc thành lập công đoàn cơ sở tại cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp.
Khi có từ 03 NLĐ trở lên đang làm việc tại cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp có đơn tự nguyện gia nhập Công đoàn Việt Nam thì NLĐ tự tập hợp, bầu trưởng ban vận động để tổ chức vận động thành lập CĐCS. Trường hợp có 01 NLĐ là đoàn viên công đoàn thì đoàn viên công đoàn có quyền tập hợp NLĐ và làm trưởng ban vận động, nếu số đoàn viên công đoàn nhiều hơn (dưới 5 đoàn viên) thì bầu trưởng ban vận động trong số đoàn viên công đoàn.
Ban vận động thành lập CĐCS chấm dứt nhiệm vụ sau khi bầu được ban chấp hành CĐCS.
Trường hợp thành lập CĐCS ghép nhiều cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp thì mỗi đơn vị phải có ít nhất 03 NLĐ có đơn tự nguyện gia nhập Công đoàn Việt Nam và có ít nhất một đại diện trong ban vận động thành lập CĐCS.
Bước 2: Hội nghị thành lập công đoàn cơ sở
Ban vận động thành lập CĐCS đề nghị công đoàn cấp trên hướng dẫn việc tổ chức hội nghị thành lập CĐCS. Nội dung hội nghị thành lập CĐCS gồm:
- Báo cáo quá trình vận động NLĐ gia nhập công đoàn và tổ chức thành lập CĐCS.
- Báo cáo danh sách người lao động có đơn tự nguyện gia nhập công đoàn.
- Tuyên bố thành lập công đoàn cơ sở.
- Bầu ban chấp hành công đoàn cơ sở.
- Thông qua chương trình hoạt động của công đoàn cơ sở.
Việc bầu cử ban chấp hành công đoàn tại hội nghị thành lập công đoàn cơ sở thực hiện theo nguyên tắc bỏ phiếu kín, người trúng cử phải có số phiếu tán thành quá một phần hai (1/2) so với số phiếu thu về. Phiếu bầu cử tại hội nghị thành lập công đoàn cơ sở phải có chữ ký của trưởng ban vận động thành lập công đoàn cơ sở ở góc trái, phía trên phiếu bầu.
Bước 3: Đơn vị thực hiện các thủ tục thành lập CĐCS
Hồ sơ đề nghị công nhận đoàn viên, công đoàn cơ sở và ban chấp hành công đoàn cơ sở (theo mẫu) gồm có:
- Văn bản đề nghị công nhận đoàn viên, công đoàn cơ sở và ban chấp hành công đoàn cơ sở.
- Danh sách đoàn viên, kèm theo đơn gia nhập Công đoàn Việt Nam của người lao động. Biên bản hội nghị thành lập công đoàn cơ sở.
- Biên bản kiểm phiếu bầu cử ban chấp hành công đoàn cơ sở.
Bước 4: Tổ chức lể ra mắt công bố quyết định công nhận đoàn viên, công đoàn cơ sở
Trong thời hạn 12 tháng, kể từ khi có quyết định công nhận của công đoàn cấp trên, ban chấp hành CĐCS do hội nghị thành lập CĐCS bầu ra có trách nhiệm tổ chức đại hội lần thứ nhất.
Trên đây là những hướng dẫn của Công Ty cổ phần tư vấn Luật C.Law về thủ tục thành lập công đoàn CĐCS, nếu còn những băn khoăn, vướng mắc, bạn vui lòng liên hệ hotline 090 2631113 để được các Luật sư của chúng tôi giải đáp.
Trân trọng./.